*B.ŞEHİR BELEDİYELERİNDE ŞİRKETLEŞME

Neşet Tarhan
Ziraat Y.Mühendisi ve
İşletmeci
3030 sayılı B.Şehir Belediye Yasası 10 Temmuz 2004 tarihinde değiştirilerek 5216 sayılı yeni B.Şehir Yasası yürürlüğe girmiştir.Bu yasa ile getirilen önemli değişikliklerden birisi de belediyelerin şirket kurabilmeleri konusundaki izin ve sınırsızlıktır.
Yeni B.Şehir yasası ile B.Şehir belediyeleri kendilerine verilen görev ve hizmet alanları ile ilgili olarak şirket kurabileceklerdir.Yani,belediyeler hiçbir görev ve hizmet istisnası olmaksızın her alanda yapacakları işleri kuracakları belediye şirketlerine yaptırabileceklerdir.Zaten şu anda özellikle İstanbul ve Ankara B.Şehir belediyelerince kurulmuş yüzlerce şirket mevcut ve birçok hizmet de bu şirketlerce yürütülmektedir.Şirketlerin rasyonelliği tartışılabilir.Çünkü,şirketlerdeki verimlilik esas itibarı ile B.Şehir belediye başkanının mantığı ve şirketin başına getirilen yöneticinin performansı ile doğru orantılıdır.Başkan isterse kurulacak şirketin görev tanımını çok iyi yapabilir,şirket yöneticisinin başarısını performansı ile ölçebilir.İyi değerlendirilebilinir ise bazı alanlarda verimlilik artabilir.Ancak,farklı mantalite ile yaklşılır ve bu şirketler bir şekilde tanımlanan adı ile B.İ.T.(BELEDİYE İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ)haline getirilir ise işte o zaman arzulanmayan olumsuzluklar doğar.
Yasada B.Şehir belediyesinin,kendisine ait büfe,otopark ve çay bahçelerini işletebileceği gibi,bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının %50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin %50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere,Devlet İhale Yasası hükmlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebileceği hükmü de yer almaktadır.İşte burada B.Şehir belediye meclis üyelerine önemli görevler düşmektedir.Alınacak kararlarda nesnellik esaslarına uyularak genel ilkelerin belirlenmesinde ussal(akılcı)davranılarak yöntem belirlenmesi gerekmektedir.
Mersin’de belirtilen içerikte Mersi İmar İnşaat Ltd.Şti.mevcuttur.İlk aşamada sanırım B.Şehir belediyesinin bu şirketi ile bazı konularda entegrasyonu düşünülebilecektir.İkinci aşamada ise yeni şirketlerin kurulması gündeme gelebilir.Mevcut şirket ile Bşehir belediyesi ilişksi nasıl başlar ise gelecekteki şirketlerde de aynı çalışma düzeni devam edeceği için B.Şehir belediyesi ile İmar Ltd. Şti.arasındaki ilişkiler işin başında doğru bir zemine oturtulmalıdır.
Kuşkusuz kolay bir düzenleme değil.Zaten bir taraftan mevcut yasanın şirketleşme ve benzeri hükümleri ile sosyal belediyeciliğin yok edilmeye yönelik hükümleri ortada iken diğer terefdan İstanbul ve Ankara B.Şehir belediyeleri şirketlerinde olduğu gibi birtakım çevrelerin şirketleşme olgusu ile beraber belediye başkanlarını zorda bırakacak rant kavgalarını arttırmak isteyecekleri de beklenen bir tehlikedir.
Önemli olan demokratik,açık ve katılımcı bir yönetim anlayışı ile uygulamaları doğru insanlarla,bilgiye dayanan akılcı düşünen kadrolar ile tasarlamak ve gerçekleştirmektir. Yoksa,başkanların iyiliğini,geleceğini düşünüyor gibi gözükerek kendisi ve yakınlarını düşünen bazılarının etkisinde kalarak başkanlar karar verme durumunda bırakılır ise vay o belediye başkanları ve partilerinin haline.